niedziela, 3 listopada 2013

Las, cmentarz, podwieczorek - blisko życia

Maria Montessori w jednej ze swoich książek pt. Chłonący umysł pisze o tym, że szkoła powinna być instytucją, która pomaga w życiu, która jest blisko życia codziennego. A nie było tak ponad sto lat temu, kiedy żyła Montessori i nie jest tak dzisiaj. I nie chodzi mi o to, że w szkołach są słabo wyposażone pracownie komputerowe. Bo jeżeli Ministerstwo Edukacji o coś zadba, to właśnie o to, bo to tak naprawdę jest stosunkowo łatwe i PR-owo dobrze brzmi, że każde dziecko będzie miało swojego laptopa, tablet, i'phona, dostęp do internetu i w każdej chwili będzie mogło być podłączone do sieci nie tylko w domu, ale na szczęście w szkole też, bo przecież idziemy z duchem czasu. Tymczasem czteroletnie dzieci bawią się smartphone'ami swoich rodziców i naprawdę nie jest to dla nich nic skomplikowanego i z komputerem to sobie raczej poradzą, gorzej z wiązaniem butów, smarowaniem chleba, czy korzystaniem ze zwykłego spisu treści w książce.
Chodzi o to, że dziecko przychodzi do szkoły i nagle znajduje się w strukturze, która rządzi się jakimiś dziwnymi zasadami, kompletnie dla dziecka niezrozumiałymi. Sztywne ramy, które raczej utrudniają życie, niż je ułatwiają lub tłumaczą. Dzieci, które przychodzą ze sporym zasobem wiedzy z domu, z życia codziennego, z własnych doświadczeń, wyjazdów, rozmów z bliskimi – zwykle tej wiedzy nie wykorzystują w szkole, bo wszystkiego uczą się według jedynego słusznego podręcznikowego schematu i nawet nie potrafią połączyć tego z tym co już wiedzą, a nauczyciel w tym nie pomaga. W tych maluchach zaczyna się rodzić wrogość, stres i zobojętnienie na wiedzę i potem jest już coraz gorzej. Nauczyciele nie są dla nich normalnymi ludźmi, z którymi można porozmawiać na jakikolwiek sensowny temat (na przykład o Gwiezdnych Wojnach, Robercie Lewandowskim czy nowym psie)– obłożeni dziennikami, tabelkami, sprawozdaniami z przebiegu stażu, listami obecności, zgodami od rodziców na każdą najmniejszą rzecz...
Staramy się z panią M. być dla naszych uczniów ludźmi – ludźmi, którzy mają rodziny, mają ulubione potrawy, podróżują, czasem mają gorszy humor, lubią pogadać o psach i nie zawsze wszystko wiedzą, ale chcą się dowiedzieć (nie tylko my, ale wszyscy nauczyciele z naszej szkoły, bo i pani M2 i pani od przyrody i inni też). I chcemy tym dzieciakom pokazywać życie innych ludzi, prawdziwe życie – w tramwaju, na ulicy, nasze życie i chcemy słuchać o ich życiu. Te przemyślenia przyszły do mnie po ostatnich wspólnych jesiennych wyjściach i spotkaniach – bardzo inspirujących:
  • Las. Właściwie to taki lasek, który mamy blisko szkoły (szczęściarze z nas). Poszliśmy tam na lekcję przyrody o drzewach. Zbieraliśmy liście do zielników, które powstaną w najbliższym tygodniu. Mała M., szukając liści znalazła kurze jajko (kura została potem zlokalizowana). Zjedliśmy wspólne śniadanie w plenerze oglądając zbiory i porównując to co mamy. Wytrwale szukaliśmy buka, bo akurat jego nam brakowało, a to akurat ważna sprawa (znaleziony!). Tyle w nich było entuzjazmu i takie poczucie misji. A kiedy wracaliśmy do szkoły, to wszyscy z zadartymi do góry głowami obserwowali drzewa.
  • Cmentarz. To nasz doroczny zwyczaj, że pod koniec października idziemy na któryś z krakowskich cmentarzy. Każde dziecko ma znicz i może go zapalić na wybranym grobie. Ale w tym roku był to cmentarz nietypowy – Stary Cmentarz Podgórski – bardzo stary, bardzo zaniedbany i malutki. Pogoda była piękna, na miejsce dojechaliśmy dwoma tramwajami (chwaleni za ciszę). Dokształciłyśmy się z panią M. nieco na temat Podgórza i osobistości pochowanych na tym cmentarzyku i przed wejściem na jego teren opowiedziałyśmy co nieco dzieciakom. A potem to już wszystko podziało się samo, bo jak tylko skończyliśmy krótką modlitwę za dusze zmarłych, to te dzieci rzuciły się wprost do sprzątania: odgarniali liście i masowo wyrzucali wypalone znicze, przecierali napisy na grobach i usiłowali się doczytać kto tam jest pochowany. Chcieli, żeby na każdym pustym grobie był chociaż jeden znicz (chcieli przestawiać z tych gdzie było więcej...). Pani M. stwierdziła, że to mógłby być taki nasz cmentarz, bo można ich wszystkich ogarnąć na tym niewielkim terenie i są w zasięgu wzroku. Pierwszoklasiści M. i S. wrócili ze swoimi zniczami do szkoły, bo tak zawzięcie sprzątali, że zapomnieli ich zapalić.
  • Podwieczorek. O tym kiedy indziej, bo już się za długi ten tekst zrobił.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz